Volksgezondheid, Welzijn & Sport
Iedereen wil graag in goede gezondheid leven en oud worden. Gelukkig behoort de gezondheidszorg in Nederland tot de beste ter wereld. De Nederlandse gezondheidszorg staat echter toenemend onder druk. Zo stijgen de zorgkosten door uitdagingen als medicalisering, vergrijzing van de bevolking, een groeiende aantal langdurig zieken en tekorten aan bepaald medisch personeel. Daarnaast wordt de samenleving voor nieuwe medisch-ethische dilemma’s gesteld door technologische ontwikkelingen in onderzoek, diagnostiek en behandeling. En dit naast de al bestaande morele vraagstukken rondom thema’s als abortus, levenseinde en orgaandonatie. De Jonge Democraten vinden dat deze ontwikkelingen in de zorg zo ingrijpend zijn, dat er niet valt te ontkomen aan duidelijke politieke keuzes ten aanzien van de organisatie en financiering van het gezondheidszorgstelsel in Nederland. Bij besluitvorming in de zorg hanteren de Jonge Democraten als uitgangspunt dat de overheid als taak heeft om een kader te bieden Hierbij staat de patiënt centraal en is algemeen welzijn de kernwaarde. Geestelijke en lichamelijke ziektes dienen beide op eenzelfde manier benaderd te worden in ons zorgstelsel. Patiënten dienen, waar mogelijk, zelf de regie te voeren over hun lichamelijk en psychisch welzijn. Hierbij zijn belangrijke waarden zijn de mogelijkheid om beslissingen te nemen op basis van goede voorlichting, keuzevrijheid en zelfbeschikking. Daar staat tegenover dat iedereen ook een individuele verantwoordelijkheid heeft om zinnig en zuinig met gezondheidszorg om te gaan, ook vanuit het oogpunt van solidariteit. Door de toegenomen vraag naar zorg is het de taak van de overheid om duidelijk onderscheid te maken tussen noodzakelijke en niet noodzakelijke zorg. Hierbij dient de focus te liggen op preventieve maatregelen, een primair gezonde leefstijl en behandeling van patiënten die niet kunnen participeren in de samenleving. Verder is het van belang dat er binnen het gezondheidszorgsysteem voldoende prikkels zijn voor innovatie en efficiëntie. De kwaliteit en veiligheid van de gezondheidszorg moeten worden gewaarborgd en elke Nederlander moet toegang hebben tot alle noodzakelijke zorg. De Jonge Democraten durven de moeilijke, maar belangrijke, keuzes te maken die nodig zijn om het hoge niveau van de Nederlandse gezondheidszorg te behouden.
14.1. Zorgstelsel
14.1.1. Doelstellingen voor de zorgsector
De toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg zijn het belangrijkst, maar de financiële middelen zijn beperkt. De Jonge Democraten vinden daarom dat het doel van zorguitgaven moet zijn: voor elke euro zo veel mogelijk kwalitatief goede zorg. Het is noodzakelijk de zorgkosten te beheersen vanwege de schaarse financiële middelen, snel toenemende omvang van het zorgaanbod en een vrijwel onbeperkte vraag naar zorg. Het is hierin de taak van de overheid om toegankelijkheids- en kwaliteitskaders van de zorgmarkt te stellen, waarbinnen de patiënt, de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar handelen. Hierbij gaat special aandacht naar de kwetsbare rol van de patiënt.
14.1.2. Zorgmarkt
De Jonge Democraten vinden dat zorgverzekeraars als regisseur op de zorgmarkt moeten optreden door kwalitatief hoogstaande, patiëntgerichte en betaalbare zorg selectief in te kopen. Voor verzekerden is het lastig een goede afweging te maken tussen de verschillende zorgverzekeringen en zorgverleners. Om een weloverwogen afweging te maken zijn onafhankelijke platforms nodig, waarop deze zorgverzekeringen en zorgaanbieders onderling worden vergeleken op basis van kwaliteit en kosten van de aangeboden zorg. Deze gegevens moeten voor iedereen hier eenvoudig en helder terug te vinden zijn, waarbij uitleg van de gegevens wordt aangeboden. De Jonge Democraten vinden dat zorgaanbieders in staat moeten worden gesteld de beste zorg te leveren. Hiervoor is een goede balans tussen concurrentie als samenwerking nodig. Onderlinge concurrentie tussen zorgaanbieders leidt tot innovatie, betere kwaliteit en een lagere prijs van de zorg. Daarentegen moet ook samenwerking op het gebied van kwaliteit tussen zorgaanbieders worden bevorderd, zolang dit niet leidt tot het misbruiken van machtsposities. Kennis en ervaring over bedrijfsvoering en zorgaanbod moet worden gedeeld om dubbele initiatieven en verspillen van middelen te voorkomen. Daarnaast moeten zorgaanbieders meerjarencontracten kunnen afsluiten met zorgverzekeraars als dit de kwaliteit van zorg ten goede komt.
14.1.3. Basispakket
Het is onwenselijk alle zorg binnen het basispakket te vergoeden vanwege de stijgende zorgkosten en de grenzen aan het zorgbudget. De Jonge Democraten vinden daarom dat op advies van onafhankelijke experts moet worden beslist welke behandelingen wel en niet worden toegelaten tot het basispakket. Dit dient te gebeuren aan de hand van de volgende vier criteria in de respectievelijke volgorde: noodzakelijkheid, werkzaamheid, doelmatigheid en maatschappelijk draagvlak. Daarnaast kan een prijsplafond worden ingevoerd, gebaseerd op de kosteneffectiviteit van de behandeling, om de zorgkosten verder te laten dalen. De Jonge Democraten vinden het onwenselijk alle behandelingen toe te laten tot het basispakket. Hierdoor kan een behandeling namelijk tot een maximum aantal keer in Nederland worden vergoed en komt de toegankelijkheid van zorg in het gedrang.
14.1.4. Toegankelijkheid van medicijnen
De impact van dure medicijnen op het zorgbudget groeit. De Jonge Democraten zijn van mening dat er kritisch moet worden gekeken naar de inkoop en vergoeding van dure medicijnen. Enerzijds dient de patiënt de beste behandeling te krijgen, anderzijds mogen de kosten voor dure medicijnen niet leiden tot verdrukking van andere zorg. De Jonge Democraten vinden dat Nederland, waar mogelijk, samen met andere Europese landen moet onderhandelen met farmaceutische bedrijven over de inkoop van dure geneesmiddelen. Zo wordt de onderhandelingspositie versterkt. Ook dienen farmaceutische bedrijven transparantie te bieden over de kostenopbouw van geneesmiddelen en rekening te houden met een maatschappelijk verantwoorde winstmarge.
14.1.5. Bewustzijn van stijgende zorgkosten
De Jonge Democraten willen dat burgers en zorgverleners zich meer bewust zijn van de stijgende zorgkosten. Dit kan bijdragen aan een geïnformeerde beslissing van patiënt en zorgverlener over het medisch beleid. Onafhankelijke platforms met betrouwbare informatie over de kwaliteit en kosten van de zorg kunnen hierbij helpen. Daarnaast dient het verplichte eigen risico te worden vervangen door een verplichte eigen bijdrage per behandeling. Door een verplichte eigen bijdrage per behandeling in te voeren, worden patiënten zich per behandeling bewust van hun zorggebruik. Om dit effect te vergroten vinden de Jonge Democraten daarbij dat de rekeningen zo snel mogelijk moeten worden verstuurd. Om de toegang tot zorg voor chronische zieken en zorgbehoeftigen te waarborgen, moet een bovengrens worden gesteld aan de totale eigen bijdrage.
14.1.6. Private investeringen
De Jonge Democraten pleiten voor meer onderzoek naar het effect van private investeringen in zorginstellingen op de kwaliteit en kosten van de zorg. Zo kan de afweging tussen innovatie enerzijds, en ongewenste prikkels anderzijds, beter gemaakt worden. Private investeringen in zorginstellingen moeten mogelijk zijn als ze bijdragen aan maatschappelijke doelstellingen, en het is redelijk om investeerders een marktconform rendement te laten behalen op hun investering. Om de toegankelijkheid en kwaliteit te waarborgen moeten hier wel financiële voorwaarden aan worden gesteld. Zo mag er geen publiek geld weglekken uit de gezondheidszorg.
14.2. Patiënt en Zorgverlener
14.2.1. Patiëntparticipatie
De Jonge Democraten vinden dat patiënten, en waar gewenst hun naasten, middels gezamenlijke besluitvorming betrokken moeten worden bij medische beslissingen. De therapietrouw, effectiviteit en efficiëntie van de zorg worden zo verhoogd. Daarnaast blijken patiënten hierdoor minder te kiezen voor ingrijpende en dure behandelingen. Bij ziekenhuizen, opleidingen en onderzoek moet meer aandacht zijn voor patiëntparticipatie.
14.2.2. Zorgverleners
De Jonge Democraten vinden zowel effectief verwijzen als behandelen en het stimuleren van overleg tussen zorgverleners belangrijk om zo de zorg passend en betaalbaar te houden. Een breed georiënteerde en toegankelijke zorgverlener moet de inschatting maken welke zorgverlener het meest geschikt is voor de zorgvraag. Deze kan zelf eenvoudige klachten verhelpen en, indien nodig, verwijzen naar meer gespecialiseerde zorgverleners. Daarnaast moet een deel van de zorg, die nu door meer gespecialiseerde zorgverleners gedaan wordt, ook door breder georiënteerde en goedkopere zorgverleners worden uitgevoerd. Ook is het wenselijk om een zorgvrager terug te verwijzen wanneer de specialistische zorg niet meer nodig is. Verder is het belangrijk dat tussen zorgverleners structureel meer overlegd wordt om gepaste en goedkope zorg te kunnen leveren. De Jonge Democraten steunen de toename van gezondheidscentra in wijken en de differentiatie van breed georiënteerde zorgverleners, omdat deze de bovenstaande ontwikkelingen bevorderen. Voor artsen die een medisch verzoek zelf niet willen behandelen vanwege niet-medische redenen, moet er een wettelijke verplichting komen om door te verwijzen naar een arts die het verzoek wel in behandeling wil nemen.
De Jonge Democraten willen de administratieve lasten voor zorgverleners verlagen om de werkdruk te verminderen. Het aantal opleidingsplaatsen moet beter afgestemd zijn op de vraag naar zorgverleners. Hierdoor kunnen de tekorten en overschotten aan bepaalde zorgverleners worden tegengegaan en de loonkosten dalen. Verder vinden de Jonge Democraten dat bij de hoogte van de lonen van zorgverleners rekening moet worden gehouden met de verantwoordelijkheid, ondernemingsrisico’s en zwaarte van deze functies.
14.2.3. Technologie
Technische en digitale hulpmiddelen kunnen leiden tot kwalitatief betere gezondheidszorg, hogere patiënttevredenheid en lagere zorgkosten. De Jonge Democraten willen daarom dat meer wordt geïnvesteerd in zorgtechnologie. De communicatie tussen zorgverleners van verschillende zorgaanbieders verloopt moeizaam, mede doordat er geen koppeling is tussen de Elektronische Patiëntendossiers (EPD). De Jonge Democraten vinden een veilige gegevensuitwisseling essentieel voor de patiëntveiligheid. Er moet daarom zo snel mogelijk worden toegewerkt naar een verplichte ‘eenheid van taal’ en verplichte uitwisselbaarheid tussen zorgverleners van (gezondheids-)data. Zo kunnen alle decentrale systemen naadloos op elkaar aangesloten worden.
14.3. Verwekking en Geboorte
14.3.1. Hulp bij voortplanting
De Jonge Democraten vinden dat mensen met een onvervulde kinderwens hierin goede medische begeleiding mogen verwachten. Dit begint met goede voorlichting. In een gesprek met een zorgverlener moeten alle mogelijkheden worden besproken voor medisch-geassisteerde voortplanting en niet-medisch geassisteerde voortplanting. Wensouders kiezen in overleg met de zorgverlener op welke manier hun kinderwens het beste kan worden vervuld. Dit dient te gebeuren op basis van betrouwbare en eerlijke informatie.
Verder vinden de Jonge Democraten dat het aantal medisch-geassisteerde pogingen beperkt moet zijn. Het is onwenselijk de behandeling onbeperkt toe te passen vanwege de medische risico’s, lage slagingskansen en hoge kosten. Bij een niet geslaagde medisch-geassisteerde voortplanting dient er professionele aandacht te zijn voor de rouwverwerking en alternatieve invulling van de kinderwens. De Jonge Democraten vinden het onwenselijk dat wensouders medisch-geassisteerde voortplanting in het buitenland zoeken vanwege de complicaties en kosten bij terugkomst.
14.3.2. Voorkomen van geboorte
14.3.2.1. Anticonceptie
De Jonge Democraten vinden dat anticonceptiemiddelen in het basispakket horen, zodat het ongewild krijgen van een kind en abortus kunnen worden voorkomen. Soms moeten de belangen van het nog niet verwekte kind beschermd worden. Als de toekomstige ouders zeer waarschijnlijk ernstige schade zullen toebrengen aan het kind, vinden de Jonge Democraten dat gedwongen anticonceptie, bij mannen en vrouwen, mogelijk moet zijn. De anticonceptie moet passend en reversibel zijn. Verplichte anticonceptie kan alleen voor een bepaalde termijn worden opgelegd door een rechter op basis van advies van experts. Na een vastgelegde termijn moet een hertoetsing plaatsvinden door de rechter.
14.3.2.2 Abortus
De Jonge Democraten zijn van mening dat iedere vrouw bij een ongewenste zwangerschap het recht heeft op een veilig uitgevoerde abortus, indien wordt voldaan aan de onderstaande voorwaarden. Abortus dient altijd in samenspraak met een arts plaats te vinden. De grens voor het uitvoeren van abortus moet gelijk zijn aan de grens voor levensvatbaarheid van het ongeboren kind. Na deze grens is abortus alleen mogelijk om medische redenen. Ook vinden de Jonge Democraten dat abortus in het basispakket hoort.
14.3.3. Voorkomen van aangeboren aandoeningen
De Jonge Democraten zijn voorstander van prenatale diagnostiek, embryoselectie en genetisch ingrijpen in een embryo bij ernstige of dodelijke aangeboren afwijkingen. Dit vanwege de beperkte behandelmogelijkheden en de lijdensdruk voor het individu en de omgeving.
Nieuwe medische technieken zijn nodig om deze aandoeningen in een vroeg stadium te onderzoeken en behandelen. Om te bepalen welke specifieke aandoeningen het leven of de kwaliteit van leven dusdanig bedreigen dat nieuwe technieken geoorloofd zijn, dient de medische beroepsgroep een richtlijncommissie aan te stellen. Deze commissie dient in elk geval als uitgangspunt te nemen dat nieuwe medische technieken om aangeboren afwijkingen te voorkomen een toegevoegde waarde hebben ten opzichte van bestaande technieken en acceptabel zijn voor de maatschappij.
14.4. Van Jong tot oud
14.4.1. Ziektepreventie en leefstijl
Leefstijl speelt een grote rol in het ontstaan van ziekte. Een toenemend deel van de ziektelast in Nederland wordt veroorzaakt door leefstijlfactoren. De Jonge Democraten vinden dat voorkomen beter is dan genezen. Daarom moeten preventie van ziekte en het stimuleren van een gezonde leefstijl een grotere rol krijgen in de gezondheidszorg. De Jonge Democraten vinden dat hierbij de eigen verantwoordelijkheid van mensen voorop staat. De overheid moet dit ondersteunen door zowel een stimuleringsbeleid te voeren voor gezond gedrag als een ontmoedigingsbeleid voor ongezond gedrag.
14.4.2. Middelengebruik en verslaving
Het gebruik van alcohol, tabak en drugs kan leiden tot verslaving en gezondheidsschade. Echter vinden de Jonge Democraten dat het gebruik van deze middelen tot de individuele keuzevrijheid behoort. Het criminaliseren van deze producten biedt geen oplossing voor de gezondheidsproblematiek. Alcohol, tabak en drugs moeten legaal aangeboden worden, zodat de gezondheidsrisico’s gemonitord en beperkt kunnen worden.
De Jonge Democraten pleiten wel voor een samenleving waarin alcohol, tabak en drugs actief worden ontmoedigd. De overheid moet, naast het heffen van accijns, zich inzetten voor goede en actieve voorlichting en het verminderen van de vooroordelen rondom verslaving. De risico’s van middelengebruik moeten vermeld worden op de verpakkingen. Ook vinden de Jonge Democraten dat alle vormen van reclame voor alcohol, tabak en drugs verboden moeten worden. Deze producten mogen ook niet verkocht worden aan jongeren onder de 18 jaar. Bij verslaving moet efficiënte en laagdrempelige verslavingszorg worden aangeboden, die is vergoed in het basispakket.
14.4.3. Gemeentebeleid
De Jonge Democraten zijn voorstander van decentralisatie in de jeugdzorg en ouderenzorg. Gemeenten staan namelijk dichter bij hun inwoners dan de nationale overheid. Zo kunnen orthopedagogen op scholen en wijkteams de behoeften en sociale netwerken van zorgvragers eerder en beter inschatten. De Jonge Democraten erkennen dat deze taken voor kleine gemeenten soms moeilijk uit te voeren zijn. Om de kwaliteit van zorg te waarborgen, zijn de Jonge Democraten daarom voorstander van regionale netwerken waarin structureel overlegd kan worden tussen gemeenten om problemen, verbeteringen en successen uit te wisselen. Daarnaast moet er een vloeiende overgang van zorg zijn als jongeren volwassenen worden en moet er zowel landelijk als lokaal voldoende zorgaanbod zijn. Zo kunnen lange wachtlijsten voorkomen worden en kunnen jongeren de zorg zo veel mogelijk in hun eigen regio ontvangen.
De Jonge Democraten vinden het belangrijk dat op gemeentelijk niveau voldoende financiële middelen beschikbaar zijn voor de ondersteuning van mantelzorgers en voor gekwalificeerde instellingen en het personeel dat daar werkt. Deze instellingen moeten daarbij voldoen aan de landelijke criteria die hiervoor gesteld zijn en hierbij moet goed toegezien worden op de naleving hiervan. Gemeenten dienen daarnaast geen grote reserves op te bouwen met het geld dat bedoeld is voor jeugdzorg. De Jonge Democraten zijn voorstander van decentralisatie in de jeugdzorg en ouderenzorg. Gemeenten staan namelijk dichter bij hun inwoners dan de nationale overheid. Zo kunnen orthopedagogen op scholen en wijkteams de behoeften en sociale netwerken van zorgvragers eerder en beter inschatten. De Jonge Democraten erkennen dat deze taken voor kleine gemeenten soms moeilijk uit te voeren zijn. Om de kwaliteit van zorg te waarborgen, zijn de Jonge Democraten daarom voorstander van regionale netwerken waarin structureel overlegd kan worden tussen gemeenten om problemen, verbeteringen en successen uit te wisselen. Echter, weinig voorkomende jeugdzorg dient gecentraliseerd te worden, want veel gemeenten beschikken niet over de benodigde expertise en financiële middelen.
14.4.4. Ouderenzorg
De Jonge Democraten gunnen elke oudere een zo lang mogelijk, waardig leven waarbij zij zo lang mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Mantelzorg biedt hierbij zowel praktische als emotionele ondersteuning. De overgang van thuis wonen naar begeleid of gesloten wonen moet gemakkelijk zijn voor oudere en mantelzorger. Bij begeleid wonen is het rechtvaardig een bijdrage van de zorgvragende oudere te vragen voor de woonfaciliteiten.
De zorgvragende oudere bevindt zich in een kwetsbare positie door het verlies aan autonomie. Het is daarom van belang dat de privacy en andere belangen van de oudere worden beschermd. Cliëntenraden, mentoren en onafhankelijke cliëntenondersteuners kunnen deze belangen vertegenwoordigen binnen gemeentelijk beleid.
14.4.5. Orgaandonatie
De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief donorregistratiesysteem, waarbij iemand die geen keuze doorgeeft in het systeem geregistreerd wordt als “geen bezwaar”. De mogelijkheid moet altijd blijven bestaan om op een eenvoudige manier de donorstatus te wijzigen. Ook dient er meer voorlichting te komen over de verschillende vormen van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid moeten mensen lager op de donorlijst voor organen worden gezet, als er sprake is van factoren die de overlevingsduur van het orgaan aanzienlijk verminderen.
De Jonge Democraten zijn voorstander van een onkostenvergoeding aan donateurs voor de directe financiële kosten en schade van de ingreep bij vrijwillige orgaandonatie bij leven.
Wanneer gekweekte organen en kunstorganen vergelijkbaar functioneren met donororganen, zijn ze een goed alternatief voor orgaandonatie. Zo worden tekorten tegengegaan, wordt schade bij donoren voorkomen en het orgaan beter afgestemd op de ontvanger. Het onderzoek hiernaar moet worden gestimuleerd door de overheid.
14.4.6. Levenseinde
De Jonge Democraten vinden dat het zelfbeschikkingsrecht als uitgangspunt moet worden genomen bij het levenseinde. Voor iedereen die in staat is een vrijwillige en weloverwogen keuze te maken, moet het mogelijk zijn om hulp bij zelfdoding te krijgen of euthanasie uit te voeren. Zowel het verlenen van hulp bij zelfdoding als het uitvoeren van euthanasie dient te gebeuren onder strikte voorwaarden en controles. De voorwaarden voor deze procedure zijn een vrijwillige en weloverwogen keuze, ondraaglijk en uitzichtloos lijden en bescherming tegen impulsief handelen.Personen met een voltooid leven en een doodswens kunnen ook voldoen aan het criterium uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Dit kan plaatsvinden binnen de huidige euthanasiewetgeving. Mensen met een geestelijke ziekte kunnen beslissen tot euthanasie, tenzij zij hiervoor wilsonbekwaam zijn door hun geestelijke ziekte. Bij mensen met dementie die niet meer wilsbekwaam zijn om zelf de keuze voor euthanasie te maken, kan alleen nog op basis van een eerder wilsbekwaam verzoek euthanasie worden uitgevoerd.. Als het onduidelijk is of iemand in staat is om een weloverwogen beslissing te maken, moet het oordeel of advies van een gekwalificeerde zorgverlener worden ingewonnen. Pasgeborenen en kinderen kunnen in zeldzame gevallen ondraaglijk lijden. Soms is dit lijden zo ernstig dat artsen, ouders en indien mogelijk het kind in samenspraak kunnen kiezen voor actieve levensbeëindiging. Een leeftijd jonger dan 12 jaar of wilsonbekwaamheid bij het kind sluit actieve levensbeëindiging niet uit.
14.5. Medisch onderzoek
14.5.1. Medicijnontwikkeling
Nederlandse kennisinstellingen lopen voorop in fundamenteel en toegepast onderzoek naar nieuwe geneeskundige stoffen. Deze nieuwe stoffen worden via een licentie verkocht aan farmaceutische bedrijven om het medicijn verder te ontwikkelen en te produceren. Aangezien kennisinstellingen deels gefinancierd worden vanuit publiek geld bepleiten de Jonge Democraten ervoor dat de eerder genoemde voorwaarden voor toegankelijke medicatie worden verbonden aan deze licenties.
14.5.2. Wetenschappelijk onderzoek bij wilsonbekwamen
De Jonge Democraten vinden dat medisch-wetenschappelijk onderzoek bij kinderen en wilsonbekwamen mogelijk moet zijn als voldaan is aan de zorgvuldigheidseisen. Het gebrek aan medisch-wetenschappelijke kennis over deze groep zorgt voor een hoger risico op bijwerkingen bij het gebruik van medicijnen of behandelingen. Ook kunnen er geen nieuwe behandelingen ontwikkeld worden.
14.5.3. Onderzoek bij embryo’s en stamcellen
De Jonge Democraten zijn voorstander van het gebruik van embryonale stamcellen bij medisch wetenschappelijk onderzoek. Het onderzoek naar ziektebeelden wordt zorgvuldiger, vollediger en biedt meer mogelijkheden. De Jonge Democraten vinden echter onderzoek met embryonale stamcellen alleen aanvaardbaar wanneer er geen betere optie beschikbaar is en het onderzoek aantoonbaar maatschappelijk relevant is. De embryo’s voor dit onderzoek mogen enkel afkomstig zijn van overgebleven embryo’s na ivf en embryoselectie. Hiervoor dienen de ei- en spermadonoren uitdrukkelijk vooraf toestemming te geven. Embryo’s mogen maximaal twee weken in een laboratorium worden opgekweekt. Het embryo dat is gebruikt voor onderzoek mag niet meer worden teruggeplaatst voor zwangerschap. De Jonge Democraten steunen het verbod op het klonen van embryo’s voor menselijke voortplanting. Daarbij heeft onderzoek met lichaamseigen stamcellen de voorkeur boven het gebruik van embryonale stamcellen.
14.5.4. Big data
Binnen medisch onderzoek wordt het verzamelen van grote hoeveelheden geanonimiseerde gegevens, big data, steeds belangrijker. Door deze gegevens te analyseren kan belangrijke kennis verkregen worden over ziektebeelden en behandelingen. Tegelijkertijd dreigt de privacy van patiënten in het gedrang te raken. De Jonge Democraten ondersteunen het verzamelen van big data, zolang de privacy van patiënten gewaarborgd blijft. Wanneer deze gegevens uitgewisseld worden, is het zaak dat deze gegevensverwerking zo veilig mogelijk verloopt. De patiënt dient uitdrukkelijk toestemming te geven voor het opslaan en analyseren van de anonieme data.
14.5.5. Gepersonaliseerde geneeskunde
De Jonge Democraten zijn voorstander van het investeren in onderzoek om de behandeling van patiënten te personaliseren, ook wel bekend als gepersonaliseerde geneeskunde. Door de karakteristieken van de aandoening van de patiënt te kennen, kan een behandeling gerichter worden gezet. Een zorgsysteem waarbij gepersonaliseerde geneeskunde de norm is, zal leiden tot minder zinloze behandelingen en beperkt de kans op bijwerkingen.