Europese Unie

8. Bouwen aan een verenigd en daadkrachtig Europa

De Europese Unie is één van de grootste naoorlogse verworvenheden. Ze brengt ons veiligheid, stabiliteit, welvaart, vrijheid en bescherming van mensenrechten. Niets van dit alles is echter vanzelfsprekend, hoewel dat door het alom erkende welslagen van de Europese Unie soms wel zo lijkt.

De lidstaten die de Europese Unie vormen zijn op zichzelf niet in staat om de grote uitdagingen waar we samen voor staan effectief op te lossen. We kunnen ons niet blijven vastklampen aan een achterhaald begrip van soevereiniteit waarbij de individuele lidstaten het formeel wel voor het zeggen hebben, maar niet in staat zijn om die grote uitdagingen effectief aan te pakken. Daarom bepleiten we als Jonge Democraten een sterke en daadkrachtige Europese Unie met passende bevoegdheden die aansluiten bij de grote uitdagingen van deze tijd, waarbij een effectieve democratische controle uiteraard noodzakelijk is.

Om dit te bereiken streven wij een federaal Europa na, als ultieme invulling van het streven naar ‘een steeds hechter verbond’. Een federaal Europa waarin een goede balans is gevonden tussen Europese bevoegdheden enerzijds en bevoegdheden van de lidstaten anderzijds. Als Jonge Democraten staan we voor de Europese Unie als waardengemeenschap. In alles wat de Europese Unie doet moeten de waarden democratie, rechtsstaat en mensenrechten worden meegenomen.

8.1 We werken aan een sterke Europese Unie

8.1.1 De EU moet radicaal gedemocratiseerd worden

Eén van de waarden waarop de Europese Unie (EU) is gebouwd is democratie. Maar waarden alleen zijn niet genoeg; deze moeten ook worden verwezenlijkt. De democratie van de EU moet beter. Als Jonge Democraten vinden we dat de EU radicaal gedemocratiseerd moet worden. Dat betekent hervorming van de wetgevingsprocedures, een transparanter democratisch proces en een helderder scheiding der machten. Niet alleen vanwege de voordelen die deze veranderingen op zichzelf meebrengen, maar ook omdat deze veranderingen de Europese democratie toegankelijker en inzichtelijker maken, wat de legitimiteit van de EU ten goede komt.

De Europese Commissie moet een volwaardige uitvoerende macht en het boegbeeld van de EU worden. Haar voorzitter moet direct verkozen worden door de Europese burgers, door middel van een stemsysteem dat pluriformiteit van meningen behoudt en waarbij de stem van elke Europese burger evenveel waard is. De rol van de Europese Raad moet zo veel mogelijk worden beperkt. Deze moet zijn juridische taken uitvoeren, maar daarbuiten niet een te grote rol in de uitvoerende macht of de wetgevende macht innemen. Ook moet zijn politieke richtinggeving beperkt worden tot grote lijnen. De Raad van de EU blijft bestaan, en zal bij het wetgevingsproces betrokken worden om subsidiariteit en kwaliteit van de wetgeving te bevorderen, maar zal enkel nog wetgeving kunnen afkeuren met een gekwalificeerde meerderheid.

Het Europees Parlement moet de kern zijn van de Europese democratie. Wat ons betreft moet het Europees Parlement initiatiefrecht krijgen en daarmee de belangrijkste EU-wetgever worden. Zo krijgen de Europese burgers meer zeggenschap over de Europese wetgeving. Ook moet het Europees Parlement individuele Eurocommissarissen en/of de gehele Europese Commissie weg kunnen sturen met een simpele meerderheid, zolang deze nog geen zelfstandig mandaat hebben. Ook willen we dat het Europees Parlement verkozen wordt door middel van een dubbel kiessysteem, waarbij de stemmer 2 stemmen heeft, 1 voor een lokale kandidaat, in meerkandidaatsdistricten om kiesrechtgeografie of ‘gerrymandering’ te voorkomen met een stemsysteem dat pluriformiteit behoudt, en één voor een Europese kandidaat via Europese kieslijsten. Beide stemsystemen leveren de helft van de zetels van het Europees Parlement. Zo geeft het Europees Parlement zowel gehoor aan de idealen van de Europese burger als aan de lokale belangen.

De rol van nationale parlementen binnen de Europese democratie moet ook versterkt worden, zo moet aan het huidige systeem van gele en oranje kaarten de mogelijkheid worden toegevoegd voor een derde van de nationale parlementen om samen een wetgevingsinitiatief te nemen. Ook dient het Europees Parlement zijn zetel permanent in Brussel te vestigen. De stemmingen en daaropvolgende verhuizing naar Straatsburg zullen dus worden afgeschaft.

8.1.2 De EU als waardengemeenschap

Wanneer staten zich zo nauw aan elkaar verbinden als de Europese lidstaten hebben gedaan, hebben ze een legitiem belang bij het behoud van hun gedeelde fundament. Voor de EU is dat fundament vastgelegd in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU). Daarin is vastgelegd dat de Europese Unie berust op de waarden eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van mensenrechten, alsmede dat de lidstaten deze waarden gemeen hebben in een samenleving die gekenmerkt wordt door pluralisme, non-discriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid van vrouwen en mannen.

Wanneer deze waarden systematisch op EU-niveau of op lidstaat-niveau geschonden worden brengt dat het gehele Europese project in gevaar en riskeren we ook dat deze schendingen overslaan op andere lidstaten. Het voorkomen van dit gevaar en het behouden van dit fundament heeft de hoogste prioriteit. De huidige middelen om dit te bereiken zijn helaas niet toereikend. De noodprocedure voor schendingen door een van de lidstaten, vastgelegd in artikel 7 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, is lastig om in te zetten vanwege het vereiste van unanimiteit onder de andere lidstaten en is dus niet bruikbaar wanneer één andere lidstaat de inzet van de noodprocedure tegenhoudt met een veto. Daarom is het van belang dat de EU effectieve bevoegdheden krijgt om de waarden zoals vervat in artikel 2 VEU te garanderen. Daarbij zou het mogelijk moeten zijn om van die bevoegdheden gebruik te maken wanneer een gekwalificeerde meerderheid in het Europees Parlement of de Europese Raad daartoe besluit, waarna de Europese Commissie de uitvoering ter hand neemt. Deze bevoegdheden moeten in elk geval strekken tot het kunnen uitsluiten van stemmen door de lidstaat in kwestie binnen EU-gremia, het bevriezen van EU- gelden voor de lidstaat, maar ook om in het meest ernstige geval te interveniëren in nationale bevoegdheden.

8.1.3 De EU heeft effectieve bevoegdheden waar dat nodig is

Als Jonge Democraten zijn we voorstander van ‘lokaal doen wat lokaal kan, centraal doen wat centraal moet’, een uiting van het subsidiariteitsbeginsel. Het subsidiariteitsbeginsel, dat eveneens is vastgelegd in het VEU, beoogt de besluitvorming zo dicht mogelijk bij de burger te brengen en ervoor te zorgen dat bij de ontwikkeling van maatregelen op het niveau van de Europese Unie telkens wordt nagegaan of het beoogde effect ook niet op nationaal, regionaal of lokaal niveau kan worden bereikt. Het subsidiariteitsbeginsel is gekoppeld aan het evenredigheidsbeginsel, dat inhoudt dat optreden van de EU niet verder mag gaan dan wat nodig is om de doelen van de verdragen te verwezenlijken.

We stellen vast dat er steeds meer uitdagingen op ons afkomen die niet of veel moeilijker door individuele lidstaten kunnen worden opgelost: klimaatverandering, digitalisering, de opkomst van mondiale infectieziekten en dergelijke. Voor al deze uitdagingen is het van het grootste belang dat de EU over adequate bevoegdheden beschikt, zodat zij daadkrachtig deze uitdagingen kan aanpakken. Het ligt derhalve in de rede dat de vraag of de uitdagingen ook lokaal kunnen worden opgepakt steeds vaker ontkennend zal worden beantwoord. Uiteraard moeten de lidstaten volgens de daarvoor geldende procedure zelf eerst instemmen met het toekennen van dergelijke bevoegdheden aan de Europese Unie.

8.1.4 De EU gedijt alleen bij een wijdverbreide Europese gezindheid

Wij streven een federaal Europa na. Zo’n hecht verband kan alleen worden bewerkstelligd als de burgers in de verschillende lidstaten zich ook daadwerkelijk als Europeanen identificeren en er onder hen ook voldoende draagvlak is voor zo’n federaal Europa. Daarbij is tevens van groot belang dat er een volwaardig medialandschap op Europees niveau is, waarbij de EU helder en gericht communiceert over haar handelen, haar besluitvorming en de betrokkenheid van Europese burgers daarbij. In dat kader zou wat ons betreft het inrichten van een Europese publieke omroep gewenst zijn.

Ook is het hier voor nodig dat de EU zo transparant mogelijk is en haar burgers op een toegankelijke manier van informatie voorziet. Dat houdt dus ook overzichtelijk gepresenteerde informatie over waar de Europese instellingen zich mee bezighouden in, bijvoorbeeld agenda’s en uitslagen van besluitprocedures. Daarvoor is ook een totale herziening van de websites van de EU nodig. Ten slotte is er ook een belangrijke rol weggelegd voor het burgerschapsonderwijs om jongeren te leren over de werking van de Europese Unie. De EU moet hier een actieve maar faciliterende rol in spelen.

8.1.5 De EU kan worden versterkt door uitbreiding en nabuurschap

We zien de noodzaak en wenselijkheid van het uitbreiden van de EU in. Zowel landen in het oosten van Europa als het Verenigd Koninkrijk dat de EU reeds heeft verlaten, moet een pad worden geboden naar EU-lidmaatschap. Wel moeten hierbij altijd de Kopenhagencriteria gerespecteerd blijven. Tevens vinden we dat kandidaat-lidstaten en Oekraïne in het bijzonder geholpen moeten worden om zo snel mogelijk duurzaam aan de Kopenhagencriteria te voldoen. Het is niet voor alle staten in de buurt van de EU nodig om lid te worden van de Europese Unie. Ook bij die staten is het belangrijk dat de Europese Unie, waar mogelijk, een gezonde relatie met deze landen onderhoudt. De EU is gebaat bij stabiele en welvarende buren waar goede banden mee zijn. Dat vergt mogelijk investeringen en als Jonge Democraten moedigen dit dan ook aan.

Ook pleiten we ervoor dat het EU in haar nabuurschapsbeleid een wortel-en-stok methode moet hanteren. Landen die de democratische rechtsstaat respecteren, een stabiel bestuur en een goed functionerende economie hebben moeten beloond worden, landen waarvoor dit niet geldt moeten gesanctioneerd worden. Als het gaat om belonen kan gedacht worden aan het aangaan van meer handelsbetrekkingen met of het doen van meer investeringen in een land; als het gaat om sanctioneren kan gedacht worden aan het opleggen van sancties of het instellen van een boycot.

8.1.6 De EU bevordert de cohesie tussen lidstaten

We onderschrijven het belang van het Cohesiefonds, dat is opgericht met het oog op de versterking van de economische, sociale en territoriale cohesie van de Europese Unie. Voor een goed functionerende EU moet elke lidstaat de vruchten van de Europese samenwerking kunnen plukken en moeten de verschillen tussen de individuele lidstaten niet te groot worden. Ook met het oog op de verdergaande economische integratie tussen de lidstaten is het voordelig als alle lidstaten op hetzelfde welvaartsniveau komen. Om cohesie te bevorderen is het daarnaast belangrijk dat lidstaten en burgers als gelijkwaardig behandeld worden door andere lidstaten en door de verschillende Europese instellingen.

8.2 De uitdagingen van de toekomst pakken we Europees aan

8.2.1 De EU zet zich in voor een leefbare en duurzame toekomst

Als Jonge Democraten zijn we van mening dat de EU vol moet inzetten op een leefbare en duurzame toekomst. Op dit moment is de EU wereldwijd al voorloper op het gebied van ambitieuze klimaatwetten en emissiehandelssystemen als het Emission Trade System (ETS). Wat ons betreft moet dit beleid worden doorgezet, maar op sommige punten nog ambitieuzer kan. Zo zou de EU nog meer moeten inzetten op de snelle afbouw van fossiele energie en beter beschermen van onze Europese natuur. Dit laatste zal ook hervormingen van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) vergen. Bij het voeren van klimaatbeleid moet de EU wat ons betreft ook inzetten op klimaatrechtvaardigheid en een eerlijke energietransitie.

Aangezien klimaatverandering een mondiale uitdaging is, houdt samenwerking bij het tegengaan van klimaatverandering niet op bij de grenzen van de EU. De EU moet al haar economische en diplomatieke macht inzetten om ook andere landen te stimuleren om een zo ambitieus mogelijk klimaatbeleid te voeren. Dit kan bijvoorbeeld door bij handelsverdragen met andere landen of andere regionale samenwerkingsverbanden strenge afspraken te maken op het terrein van duurzaamheid of bij internationale klimaatonderhandelingen als EU-lidstaten één verenigd blok te vormen.

Bij het halen van de duurzaamheidsdoelen die de EU zich gesteld heeft, speelt ook duurzame mobiliteit een belangrijke rol. Om die reden pleiten we ervoor dat binnen de EU zo min mogelijk gebruik wordt gemaakt van het vliegtuig. In plaats daarvan zou de EU vol moeten inzetten op het realiseren van een zo goed mogelijk Europees spoorwegnetwerk. Op die manier moet het voor burgers mogelijk worden om zich binnen een kort tijdsbestek en relatief goedkoop binnen de EU te verplaatsen.

8.2.2 De EU moet klaar zijn voor het digitale tijdperk

Niet alleen de duurzaamheidstransitie speelt de komende jaren een belangrijke rol, ook de digitale transformatie krijgt terecht veel aandacht binnen de EU. Wereldwijd heeft de EU een pioniersrol op het gebied van innovatieve regelgeving waarmee wordt getracht deze transformatie in goede banen te leiden. De Digital Markets Act (DMA) en de Digital Services Act (DSA), gericht op het doorbreken van dominantie van grote techbedrijven en het bevorderen van eerlijke concurrentie, zijn hier voorbeelden van.

Ook met de AI Act laat de EU zien dat zij een leidende positie wil hebben in het bepalen van ethische normen voor kunstmatige intelligentie. Als Jonge Democraten zijn we voorstander van blijvend onderzoek en structurele investeringen in onderzoek op het gebied van AI, waarbij de EU wereldwijd samenwerkt met landen buiten de EU om zoveel mogelijk gezamenlijke standaarden en protocollen te ontwikkelen. Ook kwantumtechnologie en encryptie moeten hierbij worden betrokken.

In het kader van de Europese digitale agenda kan ook worden gewezen op het belang van halfgeleiders voor de digitale economie, zoals wordt benadrukt door de Chips Act. Daarbij pleiten we voor intensivering van EU-investeringen in innovatie, alsmede voor het creëren van een gunstig klimaat voor bedrijven die in deze sector werkzaam zijn.

8.2.3 De EU zet vol in op strategische autonomie

Als Jonge Democraten onderstrepen we het belang van open strategische autonomie. De EU moet goed samenwerken en handel drijven met landen buiten de EU, maar mag daarbij nooit te afhankelijk en daarmee beïnvloedbaar worden. Dat betekent dat de EU bij voorkeur in een aantal cruciale sectoren – in ieder geval ten dele – zelfvoorzienend moet zijn.

Na de Russische invasie van Oekraïne en de daaropvolgende sancties die de EU tegen Rusland instelde, werd pijnlijk duidelijk dat de EU de afgelopen decennia veel te afhankelijk was geworden van olie en gas uit Rusland. Sindsdien is er veel werk verzet om deze afhankelijkheid zoveel mogelijk af te bouwen. Daarbij moet ervoor worden gewaakt nieuwe afhankelijkheidsrelaties te ontwikkelen met (andere) landen waarin rechtsstaat en mensenrechten onder druk staan. Wat ons betreft zet de EU zoveel mogelijk in op binnen de EU geproduceerde hernieuwbare energie.

Ook het strategisch belang van de Europese digitale sector moet niet worden onderschat. Om te bevorderen dat grote techbedrijven zich binnen de EU kunnen ontwikkelen bepleiten we stimulering van risicokapitaal en meer eigen investeringen in de digitale industrie, alsmede de totstandkoming van een uniform en slagvaardig Europees digitaal beleid. Zo kan de EU meer grip krijgen op de digitale wereld en geen speelbal worden van de commerciële sector. De EU kan er daarbij ook voor zorgen dat bij nieuwe digitale ontwikkelingen de bescherming van mensenrechten (denk aan het recht op vrije media en het recht op de bescherming van privacy) adequaat wordt gewaarborgd.

Ook moet de EU haar verantwoordelijkheid nemen als het gaat om de beschikbaarheid van grondstoffen. Veel van de binnen de EU benodigde grondstoffen zijn afkomstig uit zwakkere economieën, waar arbeidsomstandigheden en milieubescherming vaak niet aan de maat zijn. Wat ons betreft moet  het winnen van dergelijke cruciale grondstoffen – voor zover beschikbaar en met inachtneming van Europese normen op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu – binnen het Europees grondgebied gestimuleerd moet worden.

8.2.4 De EU heeft een sterke Economische en Monetaire Unie

De Economische en Monetaire Unie (EMU) is een van de grondslagen van de Europese Unie. De EMU zorgt voor economische stabiliteit en groei in de lidstaten, met hoge werkgelegenheid en houdbare overheidsfinanciën. In de praktijk omvat de EMU een economische unie (de coördinatie van nationaal begrotings- en economisch beleid op basis van gemeenschappelijke regels en aanbevelingen) en een monetaire unie (één gezamenlijk monetair beleid voor de eurozone, bepaald door de Europese Centrale Bank). Als Jonge Democraten onderschrijven we dat wordt gewerkt aan de aanvulling van de EMU met een bankenunie en een kapitaalmarktunie. De bankenunie richt zich op meer geharmoniseerde regels voor de Europese financiële sector, gecentraliseerd toezicht op en gecentraliseerde afwikkeling van banken in de eurozone. De kapitaalmarktunie richt zich op regels om particuliere risicodeling en een betere toegang tot financiering te bevorderen.

Om binnen de EMU de gevolgen van economische crises op te vangen en gezamenlijk te dragen is het noodzakelijk om op Europees niveau schokdempers te creëren. Zo kwamen miljoenen banen op de tocht te staan door de economische impact van de COVID-19- pandemie. Tegen deze achtergrond voerde de EU een tijdelijk instrument in, SURE (Support to mitigate Unemployment Risks in an Emergency). In het kader van SURE was maximaal 100 miljard euro beschikbaar om als leningen aan lidstaten te worden verstrekt onder gunstige voorwaarden voor nieuwe, of de verlenging of uitbreiding van bestaande regelingen voor het behoud van banen. We zijn voorstander van het creëren van een juridische basis in een nieuw verdrag om meer mogelijkheden voor dit soort instrumenten te scheppen. Om deze instrumenten te financieren moet de EU de mogelijkheid hebben om te lenen op financiële markten.

We pleiten tevens voor een modernisering van het Meerjarig Financieel Kader (MFK) van de EU. Voor de economie van de toekomst zijn meer investeringen in innovatie nodig. Het is belangrijk om de hervorming van het Stabiliteits- en Groeipact (SGP) door te zetten, zodat economische crises effectief kunnen worden aangepakt. In het huidige stabiliteits- en groeipact zijn rigide regels opgenomen die te weinig rekening houden met de situatie van individuele lidstaten. Mede daarom is het politiek bijna onmogelijk om deze regels te handhaven. We steunen daarom een hervorming van het stabiliteits- en groeipact in de richting van een flexibeler opzet met strengere en onafhankelijke handhaving.

8.2.5 De EU pakt haar rol bij de bestrijding van infectieziektes

De COVID-19-pandemie bracht uitdagingen voor de Europese economie met zich mee, maar was natuurlijk bovenal een gezondheidscrisis die duidelijk maakte dat wanneer er een pandemie uitbreekt grensoverschrijdende actie nodig is. Infectieziekten houden zich niet aan landsgrenzen, en daarom is het onverstandig om de aanpak van dit soort infectieziekten op nationaal niveau te organiseren.

De capaciteiten van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding moeten significant worden opgeschaald om ervoor te zorgen dat de EU bij toekomstige infectieziekten over de noodzakelijke middelen, infrastructuur en expertise beschikt om zo’n crisis op Europees niveau effectief aan te pakken. Deelname aan dit agentschap moet wat ons betreft ook mogelijk worden voor kandidaat-lidstaten en landen die aan de EU grenzen. Verder is het van groot belang dat de EU, anticiperend op eventueel toekomstige pandemieën, wetgeving aanneemt die haar bevoegdheden op het gebied van infectieziektebestrijding nader invult en goed vastlegt. Ten slotte moet de EU zich ook inzetten voor het bestrijden en voorkomen van infectieziekten wereldwijd.

8.2.6 De EU als geopolitieke machtsfactor die in staat is zichzelf te verdedigen

Zoals hiervoor aan de orde is gekomen, staat de wereld voor verschillende grote uitdagingen. Bedreiging van vrede en veiligheid, klimaatverandering en pandemieën kunnen alleen worden aangepakt door wereldwijd samen te werken. De EU vormt daarbij een blok naast bijvoorbeeld de Verenigde Staten en China. Daarom vinden we niet alleen samenwerking binnen de EU belangrijk, maar ook mondiaal.

De EU is de derde grootste economie ter wereld. Aangezien het bevorderen van democratie en rechtsstaat en bescherming van mensenrechten belangrijke speerpunten zijn van het buitenlandbeleid van de EU, moet de EU wat ons betreft haar economische macht inzetten voor het bevorderen van deze waarden wereldwijd. Naast de inzet van economisch beleid kan de EU ook met behulp van diplomatie de hierboven genoemde waarden proberen te versterken, in de eerste plaats door zelf deze waarden ook buiten de EU in al haar handelen expliciet uit te dragen. Hiervoor is het wel noodzakelijk dat het Europese buitenland- en veiligheidsbeleid hervormd wordt. Op dit moment verloopt de besluitvorming hierover vaak langzaam, omdat in de Raad van Ministers unanimiteit is vereist. Wat ons betreft wordt dit afgeschaft en wordt voortaan gewerkt met een gekwalificeerde meerderheid. Op die manier kan sneller en effectiever worden gereageerd op ontwikkelingen buiten de EU en is het niet langer mogelijk voor één land om besluitvorming over buitenlandbeleid te blokkeren. Ook moet de Hoge Vertegenwoordiger uiteindelijk evolueren tot een volwaardig Europese Minister voor Buitenlandse Zaken.

De Russische invasie van Oekraïne heeft de internationale verhouding op scherp gezet en heeft bovenal aangetoond hoe belangrijk het is dat de EU in staat is zichzelf te verdedigen. Verschillende lidstaten van de EU werken op dit moment al intensief met elkaar samen op militair gebied. Verreweg de meeste EU-lidstaten nemen ook deel aan het NAVO- bondgenootschap. Hoewel deelname aan dit bondgenootschap van grote waarde is, bestaat er ook onzekerheid over bijvoorbeeld de rol die de VS in de toekomst in de NAVO wil vervullen. Wat ons betreft moet er daarom binnen de EU gewerkt worden aan de oprichting van één Europees leger. Zo’n Europees leger geeft de EU meer invloed en slagkracht op het geopolitieke toneel. Daarbij zorgt een Europees leger ook voor kostenbesparing voor EU-landen, door bijvoorbeeld gezamenlijke inkoop en training.

8.2.7 De EU voert een eerlijk en humaan asiel- en migratiebeleid

Als Jonge Democraten pleiten we voor een asiel- en migratiebeleid dat gebaseerd is op menselijke waardigheid en respect voor internationale mensenrechtennormen. In een tijd waarin Europa geconfronteerd wordt met complexe migratievraagstukken, is het van cruciaal belang dat we vasthouden aan deze principes en werken aan een rechtvaardig en humaan asiel- en migratiebeleid.

We spreken ons dan ook uit tegen migratiedeals met derde landen die zich systematisch schuldig maken aan mensenrechtenschendingen, zoals bijvoorbeeld de Tunesiëdeal. Ook moet er een einde komen aan illegale pushbacks door grensbewakingsagentschap Frontex. In plaats daarvan is er behoefte aan een gezamenlijk, goed functionerende grens- en kustwachtagentschap dat onder effectief toezicht staat en dat de mensenrechten respecteert.

Ook de opvang van asielzoekers is een vraagstuk dat op Europees niveau moet worden opgelost. Wij staan voor een eerlijk asielbeleid, waarbij te allen tijde de rechten van asielzoekers worden gerespecteerd en beschermd. Wij geloven in een nieuwe rechtvaardige verdeelsleutel voor migratie naar draagkracht. Ook Nederland dient daarbij zijn verantwoordelijkheid te nemen.