In de uitvoer van de Moriadeal wordt pijnlijk zichtbaar hoe beroerd dit compromis is. De politiek moet beter kunnen en dat zullen de ChristenUnie en D66 moeten gaan laten zien bij eventuele coalitieonderhandelingen. Tot die tijd zal de regering bij het kerstdiner moeten uitleggen waarom nog niet alle 100 kinderen in Nederland zijn opgevangen. Heeft zij zich daadwerkelijk tot het uiterste heeft ingespannen om de Moriadeal ten uitvoer te brengen, zoals de Kamermotie van haar vroeg?
Begin september ging het kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos in vlammen op. Na dit inferno besloot het kabinet om 100 kwetsbare vluchtelingen op te vangen, zij het ten koste van 100 andere vluchtelingen die Nederland zou opvangen en gepaard met strengere asielprocedures – de zogenaamde ‘Moriadeal’. Voor ons als jongerenorganisatie was dit een grote teleurstelling; het was immers slechts een ‘muizenstapje’ vooruit. Maar een matige deal was beter dan geen deal. Zo dachten we.
Twee maanden later was nog geen enkele vluchteling vanuit het kamp naar Nederland gebracht. Op 26 november voerde de Tweede Kamer de druk op met de motie Voordewind c.s.:
‘De Kamer, gehoord de beraadslaging, overwegende dat het Nederlandse kabinet heeft aangegeven 50 alleenstaande minderjarige vreemdelingen en 50 kwetsbare mensen in gezinsverband met minderjarige kinderen over te nemen uit Griekenland; overwegende dat de Staatssecretaris heeft aangegeven dat zij ernaar streeft om de overkomsten naar Nederland zo spoedig mogelijk en liefst voor de kerst te realiseren; verzoekt de regering, zich tot het uiterste in te spannen om dit te realiseren, en gaat over tot de orde van de dag.’
Inmiddels is het bijna kerst en nog altijd is het niet gelukt om die 100 vluchtelingen op te vangen. Op 18 december, ruim drie maanden na het inferno van Moria en een week voor kerst, kwamen de eerste vluchtelingen over vanuit Griekenland naar Nederland: statushouders uit de kampen rondom Athene, want dat zijn de kansrijke vluchtelingen waar de Moriadeal klaarblijkelijk om vroeg. Kinderen in nood die allicht ooit in Moria of in een ander verschrikkelijk kamp gezeten hebben, dus fijn dat er voor hen nu een plek in Nederland gevonden is.
Maar als dit na drie maanden kennelijk het magere resultaat van de Moriadeal is, dan is dat ver beneden peil. De politiek laat zich hiermee van haar lelijkste kant zien. Want tegenover elk kind dat opgenomen is, staat een ander dat de deur geweigerd is. Dat was de deal.
De regering mag aan het kerstdiner uitleggen of ze zich daadwerkelijk tot het uiterste heeft ingespannen om de deal te realiseren, zoals de motie van hen vroeg. En aan al die andere vluchtelingen die in de drek van Lesbos en andere vluchtelingenkampen achterblijven, mag ze uitleggen waarom er voor hen geen plek was, ondanks al die gemeenten in Nederland die de deuren wagenwijd voor hen open stelden. Het belooft hiermee geen gezellig kerstdiner te worden. Want de Moriadeal die klonk als extra hulp aan kinderen in de noodsituatie die op Lesbos was ontstaan, bleek per saldo geen extra hulp aan vluchtelingen te omvatten. Het muizenstapje vooruit bleek in de praktijk stilstand. Terwijl éxtra hulp absoluut noodzakelijk was en nog altijd is.
Ondertussen is het leven op Lesbos er namelijk niet bepaald beter op geworden. Het vuur werd gevolgd door een aardbeving. De modder waarin de vluchtelingen leven is vergiftigd. De tenten staan permanent onder water. Vrouwen moeten buiten bevallen en baby’s worden slachtoffer van rattenbeten. Een meisje van drie jaar oud lijkt zelfs te zijn verkracht. De psychische nood onder de kinderen is groot, met pogingen tot suïcide als gevolg.
100 om 100. Geen muizenstapje vooruit, maar stilstand. Sigrid Kaag, de nieuwe partijleider van D66, belooft tegelijkertijd dat, als het aan haar had gelegen, deze Moriadeal überhaupt nooit tot stand was gekomen. En tijdens hun partijcongres in Veenendaal zei Gert-Jan Segers, fractievoorzitter van de ChristenUnie: ‘Als een toekomstige coalitie onze zetels wil, dan krijgen ze onze idealen, want de waarde van onze idealen is groter dan het aantal van onze zetels. De prijs voor onze coalitiedeelname wordt hoger.’
D66 en ChristenUnie, laat het ons maar zien.
Jonge Democraten in samenwerking met de PerspectieF, ChristenUnie-jongeren