Beginselen

1. Vrij zijn is kunnen kiezen voor jouw toekomst

Als sociaal-liberale politieke jongerenorganisatie streven we naar een open, democratische samenleving waarin we iedereen vrijlaten, maar niemand laten vallen. Ons uitgangspunt is en zal altijd zijn: ieder individu moet te allen tijde de vrijheid hebben om zijn of haar leven in te richten, maar draagt ook verantwoordelijkheid voor het eigen handelen. Dit is alleen mogelijk in een democratische rechtsstaat, waarin mensenrechten door stevige verankering in onze Grondwet gewaarborgd worden.

Een democratische rechtsstaat houdt wat de Jonge Democraten betreft niet op bij onze eigen landsgrenzen. Als sociaal-liberale jongeren houden we een open blik op de wereld. Met gelijkgestemde jongeren van over de hele wereld werken we samen aan het verwezenlijken van onze idealen. We zijn ons terdege bewust van het feit dat de grote uitdagingen van onze tijd alleen in internationaal verband kunnen worden aangepakt.

Eén van die uitdagingen is de klimaat- en biodiversiteitscrisis, wellicht de meest existentiële crisis van deze tijd. Want hoe vrij ben je als je niet zeker kunt zijn van een leefbare toekomst? Als Jonge Democraten zullen we elke dag werken aan een betere toekomst voor huidige én toekomstige generaties. We komen op voor de belangen van jongeren, voor jouw belangen. Op die manier zorgen we ervoor dat ook jij vrij bent om te kunnen kiezen voor jouw toekomst.

1.1 Een open en vrije samenleving

De Jonge Democraten zijn ervan overtuigd dat een samenleving alleen tot bloei kan komen wanneer mensen de vrijheid hebben om hun leven zoveel mogelijk naar eigen inzicht vorm te geven. Mensen kunnen in principe zelf het beste bepalen hoe hun leven betekenisvol kan worden vormgegeven. De Jonge Democraten beschouwen politieke, sociale en economische vrijheden als cruciale voorwaarden voor individuen om een kwalitatief goed leven te leiden. Door deze vrijheden ook stevig te verankeren in onze Grondwet kan een samenleving worden ontwikkeld waarin mensen zich volop kunnen ontplooien en hun geluk kunnen nastreven. Zo ontstaat er een open, pluriforme samenleving waarin iedereen de vrijheid geniet om zichtbaar zichzelf te kunnen zijn. Het is daarvoor niet alleen van belang dat mensen vrij zijn om hun eigen keuzes te maken, maar ook dat zij in staat gesteld worden om die keuzes te kunnen maken en dat zij de vrijheid van anderen evenzeer respecteren.

Vrijheden zijn immers nooit absoluut. De vrijheid van het ene individu houdt op waar deze die van een ander beperkt. Bovendien vinden de Jonge Democraten dat vrijheid ook maatschappelijke verantwoordelijkheden met zich meebrengt. Vrijheid is geen vrijbrief om een ander in hun negatieve of positieve vrijheid te beperken. Iedereen die vrijheid geniet, dient daar zorgvuldig mee om te gaan én de vrijheid van anderen te respecteren.

Om het leven zo goed mogelijk vorm te kunnen geven heeft ieder individu bepaalde vrijheden nodig. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen negatieve en positieve vrijheden. Negatieve vrijheid is de vrijheid van het niet beperkt, tegengewerkt of benadeeld te worden door anderen, bijvoorbeeld door de overheid. Positieve vrijheid daarentegen is de vrijheid van het hebben van voldoende mogelijkheden om jezelf te ontwikkelen en te ontplooien. Er is een duidelijke balans nodig tussen deze vrijheden omdat ze soms met elkaar in conflict kunnen komen. Individuele vrijheid mag alleen door de overheid beperkt worden wanneer deze de vrijheid of kwaliteit van leven van andere individuen of de samenleving als geheel beperkt of bedreigt.

De Jonge Democraten vinden dat vrijheidsbeperking alleen kan op grond van zwaarwegende argumenten en alleen wanneer alternatieven om de schadelijke effecten van de keuzes van mensen te beperken onvoldoende effectief zijn. Wanneer er redelijke twijfel bestaat over de noodzaak van vrijheidsbeperkende maatregelen verkiezen de Jonge Democraten vrijheid boven al het andere.

1.2 Een sterke democratische rechtsstaat 

De Jonge Democraten staan voor een sterke democratische rechtsstaat. Wij zien de liberale democratie als de beste staatsvorm om vrijheid, welvaart en welzijn te garanderen. Een liberale democratie kan echter alleen bestaan in een rechtsstaat waarin mensenrechten zijn gewaarborgd, onder andere door stevige verankering in onze Grondwet. Onder andere de vrijheid van meningsuiting en informatie, vereniging, en levensovertuiging zijn belangrijke voorwaarden voor een goed functionerende democratie. De overheid dient deze vrijheden te allen tijde voor iedereen te garanderen.

Liberale democratie als staatsvorm kan alleen bestaan bij de gratie van een wijdverbreide democratische gezindheid. Voor het individu betekent dat gelijkwaardigheid aan anderen en het accepteren van andere manieren van leven. Er dienen ook altijd mogelijkheden te zijn voor burgers om hun stem te laten horen en hun politieke betrokkenheid in de praktijk te brengen. Hierbij heeft de overheid een belangrijke faciliterende rol. Een democratische gezindheid ontstaat immers vooral door actieve participatie in het democratische proces.

De Jonge Democraten geloven dat oplossingen voor sociaal-maatschappelijke en politieke vraagstukken moeten worden gezocht in het vrije publieke debat. Daarbij achten wij het van belang dat iedereen bereid en in staat is om over zijn eigen standpunten in discussie te treden. Een open publiek debat is alleen mogelijk indien iedereen binnen de samenleving de vrijheid en middelen geniet om daaraan deel te nemen.

Tegelijkertijd keren de Jonge Democraten zich nadrukkelijk tegen personen en organisaties die de vrijheden en rechten van anderen binnen onze samenleving niet erkennen of willen inperken. De Jonge Democraten staan voor een sterke rechtsstaat. Dat betekent dat iedereen gelijk is voor de wet, en dat niemand in Nederland zich buiten deze rechtsorde kan plaatsen. In een liberale democratie worden minderheden beschermd tegen een tirannie van de meerderheid. Sommige rechten zijn zo fundamenteel dat deze niet geschonden mogen worden door een simpele meerderheid. Dit betekent dat zowel het handelen van de overheid als het handelen van burgers door de wet kan worden beperkt zodra de rechten van medeburgers in het geding komen. Het zijn immers deze mensenrechten die de vrijheid van het individu en minderheden beschermen.

1.3 Een open blik op de wereld

Door de toenemende mondialisering wordt de mens geconfronteerd met nieuwe uitdagingen. Daarnaast hebben we te maken met een ernstige klimaatcrisis en schaarse natuurlijke hulpbronnen. Deze uitdagingen die landsgrenzen overstijgen, vragen om politieke oplossingen die landsgrenzen overstijgen. Vanuit de overtuiging dat elk mens gelijkwaardig is, betekent internationaal denken ook dat we als Nederland voor zover mogelijk wereldwijde kansengelijkheid nastreven. Er moet een harmonie zijn tussen het streven naar een eerlijke wereld en het beschermen van de belangen van Nederland. Wij zien het bevorderen en behouden van de internationale rechtsorde, een eerlijke wereldhandel en internationale samenwerking als drie van de belangrijkste pijlers om dit doel te bereiken.

Ten eerste achten wij bevordering van de internationale rechtsorde cruciaal. Die internationale rechtsorde willen we strikt bewaken, zodat we op internationaal niveau mensenrechten, vrede en veiligheid behouden en versterken. Dit is noodzakelijk voor het creëren van een rechtvaardige en welvarende wereld.

De Jonge Democraten zien een eerlijke wereldhandel die internationale welvaartsgroei bevordert als een na te streven doel. Een eerlijke wereldhandel kan immers ook leiden tot meer internationale stabiliteit. Wij geloven dat dit uitsluitend mogelijk is wanneer er gestreefd wordt naar een zo inclusief en duurzaam mogelijke aanpak van de handel – waarbij winst op korte termijn niet voorop staat. Handel en groei moeten namelijk ook inclusief en duurzaam zijn. Dit ter bevordering van internationale stabiliteit en veiligheid

Een versterkte internationale rechtsorde en een eerlijke wereldhandel kunnen alleen worden gerealiseerd door effectieve internationale samenwerking. Voor de Jonge Democraten heeft goede, effectieve internationale samenwerking de hoogste prioriteit, of het nu gaat om Europese integratie, ontwikkelingssamenwerking, algemeen buitenlandbeleid of internationale militaire samenwerking. Om bovenstaande waarden uit te dragen, kiezen de Jonge Democraten met overtuiging voor samenwerking binnen internationale organisaties, met name binnen de Europese Unie (EU), de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO), en de Verenigde Naties (VN).

1.4 Een duurzame en leefbare toekomst

De Jonge Democraten komen op voor een leefbare toekomst. Wij streven daarom naar een duurzame samenleving, die voorziet in de behoeften van de huidige generaties zonder daardoor de mogelijkheden van toekomstige generaties in gevaar te brengen om in hun eigen behoeften te voorzien. Dit betekent dat de huidige maatschappij ernaar moet streven om zo min mogelijk in te teren op niet-hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen, in de breedste zin van het woord. Het milieu kan beschermd worden door op korte termijn bepaalde vrijheden te beperken, die op langere termijn juist vrijheden van de samenleving beschermen. In een duurzame samenleving zijn sociale, economische en ecologische belangen met elkaar in evenwicht. Sociale rechtvaardigheid en duurzaamheid moeten het niet afleggen tegen economische groei. Het is de taak van de overheid om op adequate wijze actie te ondernemen en effectieve voorwaarden te scheppen om economische activiteiten op een sociale en duurzame manier vorm te geven.

De mensheid richt steeds grotere schade aan het milieu aan. Een aantal effecten, zoals extremer weer en teruggang van biodiversiteit, is nu al merkbaar. Een deel van deze effecten is onomkeerbaar. Om een leefbare aarde te behouden voor huidige en toekomstige generaties zijn grote stappen nodig op het gebied van klimaat, biodiversiteit, en het tegengaan van verstoring van ecosystemen en natuurlijke ketens. Hiervoor is verregaande samenwerking zowel buiten landsgrenzen als op lokaal niveau nodig. De Jonge Democraten willen dat hier op alle terreinen van het overheidsbeleid duidelijke resultaten worden geboekt, maar ook dat de overheid er alles aan doet om maatschappelijke partners te laten inzien dat zij de verantwoordelijkheid hebben om eveneens een duurzame samenleving en versterking van biodiversiteit na te streven. Ook dat past in de visie van de Jonge Democraten op de sociaal-liberale samenleving.