Aansprakelijkheidskwesties VN-missies

ALV der Jonge Democraten, bijeen te Tilburg op 7 en 8 februari 2015

Constaterende dat:

De Hoge Raad onlangs oordeelde dat Nederland deels aansprakelijk is voor de mensenrechtenschendingen als gevolg van het falen van de VN-missie in Srebrenica;
Dit het gevolg is van gewijzigd internationaal gewoonterecht inzake staatsaansprakelijkheid en in België een soortgelijke kwestie speelt ten aanzien van de VN-missie in Rwanda;
De Verenigde Naties zelf de opvatting zijn toegedaan dat zij en zij alleen als hoofd van een rigide organisatiestructuur aansprakelijk kunnen worden gehouden voor fouten bij vredesmissies, en met deelnemende lidstaten de overeenkomst sluiten om een “claims tribunal” in te stellen teneinde mensenrechtenschendingen en andere aansprakelijkheidskwesties af te handelen;
De VN deze afspraak tot op heden nimmer zijn nagekomen en door hun immuniteit niet voor nationale rechtbanken gedaagd kunnen worden.

Overwegende dat:

Het goed is dat slachtoffers van mensenrechtenschendingen een verhaalsmogelijkheid hebben;
Het onwenselijk is dat deze verhaalsmogelijkheid geheel te beurt valt aan de deelnemende landen, daar niet alle deelnemers aan missies over een even effectieve rechtstaat beschikken als Nederland en België;
Het onwenselijk is dat de VN haar eigen afspraken niet nakomt en dat in geval van gedeelde verantwoordelijkheid de rekening toch bij de lidstaten komt te liggen;
Het onwenselijk is dat de toekomst van de vredesmissies onder druk komt te staan omdat lidstaten nu volledig kind van de aansprakelijkheidsrekening dreigen te worden, terwijl de Verenigde Naties uitgaan van een rigide commandostructuur waarin de lidstaten na aanvang van de missie geen invloed meer op hebben;
Juist de Verenigde Naties als summum van de internationale rechtsorde en (gepretendeerd) hoeder van de mensenrechten zou moeten voorzien in een eigen aansprakelijkheidsregime en zou moeten zorgen voor verhaalsmogelijkheden.

Spreekt uit dat:

De Jonge Democraten primair pleiten voor een nakoming van de door de VN zelfopgelegde verplichting om aansprakelijkheidskwesties bij vredesmissies af te handelen;
De Jonge Democraten ervoor pleiten dat de afwikkeling van aansprakelijkheidskwesties en mensenrechten bij voorkeur dient te geschieden door een onafhankelijke permanente commissie die naast het Internationaal Gerechtshof en onafhankelijk van het secretariaat en de Veiligheidsraad bij iedere missie onder VN-vlag bevoegd is om zich te buigen over claims inzake mensenrechtenschendingen en andere aansprakelijkheidskwesties die de schuld zouden zijn van de vredesmissie óf een deelnemende lidstaat.